Το καλάθι αγορών σας είναι άδειο
ΔΩΡΕΑΝ ΑΠΟΣΤΟΛΗ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΣ
Είστε ζευγάρι, παντρεμένοι μερικά χρόνια, και δεν έχετε υπογράψει ποτέ εκείνο το περίφημο γαμήλιο συμβόλαιο στο συμβολαιογραφείο; Μην ανησυχείτε, δεν είστε οι μόνοι! Μάλιστα, αυτό ισχύει για την πλειοψηφία των ζευγαριών στη Γαλλία.
Αλλά να το θέμα: τι συμβαίνει αν πεθάνει ένας από εσάς; Ποιος κληρονομεί τι; Πηγαίνουν όλα αυτόματα στο άλλο σας μισό, όπως στις ταινίες; Ειδοποίηση για spoiler: όχι ακριβώς.
Λοιπόν, χαλαρώστε με ένα ωραίο φλιτζάνι καφέ (ή τσάι, δεν κρίνουμε) και ας το σκεφτούμε μαζί. Θα μιλήσουμε για την κληρονομιά, χωρίς να κοιμηθούμε. Το υπόσχομαι.
Ας ξεκινήσουμε από την αρχή: αν παντρευτήκατε χωρίς να υπογράψετε συμβόλαιο, μην πανικοβάλλεστε, ο νόμος έχει ένα σχέδιο Β για εσάς. Το ονομάζουμε νομικό καθεστώς, ή πιο συγκεκριμένα, καθεστώς κοινοκτημοσύνης περιουσίας. Είναι λίγο σαν να αγοράζετε ένα νυφικό : δεν σκεφτόμαστε πάντα την επιλογή των προσαρμογών, αλλά ευτυχώς, υπάρχει πάντα μια λύση. Ναι, είναι λίγο πομπώδες, αλλά μείνετε μαζί μας.
Τι σημαίνει αυτό; Όλα όσα αγοράσατε ή κερδίσατε μετά τον γάμο (μισθοί, σπίτι, αυτοκίνητο, μηχανή Nespresso κ.λπ.) ανήκουν και στους δύο σας . Και όλα όσα είχατε πριν από τον γάμο (κληρονομιές, παλιά έπιπλα από τη γιαγιά, οικονομίες από την παιδική ηλικία) παραμένουν προσωπικά .
Έτσι, όταν δεν υπάρχει γαμήλιο συμβόλαιο, αυτό είναι το καθεστώς που ισχύει. Και από εκεί θα καθορίσουμε ποιος κληρονομεί τι σε περίπτωση θανάτου ενός εκ των συζύγων.
Όχι λοιπόν, η χήρα ή ο χήρος δεν γίνεται αυτόματα ιδιοκτήτης όλης της κοινής περιουσίας. Και όχι, δεν είναι όπως στις αμερικανικές σειρές όπου «όλα πηγαίνουν στον/στη σύζυγο». Στη Γαλλία αρέσουν οι αποχρώσεις (και οι φόροι, αλλά αυτή είναι μια άλλη ιστορία).
Το σημαντικό που πρέπει να θυμάστε είναι ότι ο επιζών σύζυγος λαμβάνει μόνο το μερίδιό του από την κοινή περιουσία. Το άλλο μισό ανήκε στον αποβιώσαντα σύζυγο και αυτό το μισό μεταβιβάζεται στους κληρονόμους.
Και ποιοι είναι αυτοί οι κληρονόμοι, ακριβώς; Spoiler: εξαρτάται από την οικογενειακή κατάσταση.
Αυτή είναι η πιο κλασική περίπτωση: αποκτήσατε παιδιά μαζί. Σε αυτήν την περίπτωση, ο επιζών σύζυγος έχει την επιλογή (ναι, ναι, του δίνεται μια μικρή εξουσία λήψης αποφάσεων).
Μπορεί να επιλέξει ανάμεσα σε δύο επιλογές:
Είτε διατηρεί την επικαρπία του ημίσεως της περιουσίας του αποβιώσαντος (ουσιαστικά, μπορεί να συνεχίσει να χρησιμοποιεί την περιουσία, αλλά δεν είναι ο πλήρης κύριος)
Είτε επιλέγει την πλήρη κυριότητα του ενός τετάρτου των περιουσιακών στοιχείων του αποθανόντος
Τα υπόλοιπα τρία τέταρτα (ή η ψιλή κυριότητα αν πρόκειται για την πρώτη περίπτωση) πηγαίνουν στα παιδιά.
Συγκεκριμένο παράδειγμα:
Έχετε ένα σπίτι αξίας 300.000 €. Ανήκει και στους δύο συζύγους σε αναλογία 50/50. Όταν ο ένας από αυτούς πεθάνει, απομένουν 150.000 € προς διανομή. Επομένως, ο σύζυγος μπορεί να ανακτήσει:
Είτε η επικαρπία αυτού του μισού (μπορεί να ζήσει εκεί είτε να το ενοικιάσει)
Είτε πλήρης κυριότητα €37.500 (1/4 των €150.000)
Τα υπόλοιπα πηγαίνουν στα παιδιά. Και έτσι γίνονται (λίγο πολύ νωρίς) συνιδιοκτήτες με τον γονέα τους. Υπέροχη ατμόσφαιρα!
Α, οι μεικτές οικογένειες... είναι σαν τη λαζάνια: όλα είναι σε στρώσεις. Και νομικά, είναι λίγο πιο πικάντικο.
Εάν ο θανών είχε παιδιά από προηγούμενη ένωση , τότε ο επιζών σύζυγος χάνει την επιλογή . Δεν μπορεί να επιλέξει την επικαρπία.
Λαμβάνει αυτόματα το ένα τέταρτο της περιουσίας του αποθανόντος σε πλήρη κυριότητα . Το υπόλοιπο περιέρχεται στα παιδιά του αποθανόντος, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που είχε μαζί σας.
Με λίγα λόγια: σε μια μικτή οικογένεια, ο/η σύζυγος είναι λιγότερο ευνοημένος/η. Τέλος οι καλές επιλογές, ο νόμος επιβάλλεται χωρίς ένδικα μέσα.
Εδώ είναι που τα πράγματα γίνονται λίγο πιο ελεύθερα. Αν το ζευγάρι δεν έχει παιδιά, ποιος κληρονομεί; Μπαίνουμε στην πολύ ιδιωτική λέσχη των παράπλευρων κληρονόμων (ακούγεται σαν ροκ συγκρότημα, αλλά είναι μόνο οι γονείς, τα αδέρφια, οι αδελφές, τα ανίψια, οι ανιψιές, κ.λπ.). Είναι λίγο σαν να επιλέγεις ένα μποέμ νυφικό : όχι απαραίτητα αυτό που θα περίμενες, αλλά παρ' όλα αυτά, είναι μια εναλλακτική που έχει τη γοητεία της.
Ο επιζών σύζυγος κληρονομεί:
Το ήμισυ της περιουσίας του αποθανόντος εάν και οι δύο γονείς του αποθανόντος είναι εν ζωή
3/4 της περιουσίας εάν μόνο ο ένας από τους δύο γονείς είναι εν ζωή
Από όλα τα πράγματα , αν οι γονείς έχουν αποβιώσει και δεν υπάρχουν αδέρφια
Αλλά να είστε προσεκτικοί, εάν ο αποθανών είχε αδέλφια , ο νόμος προβλέπει μια κάπως περίπλοκη εξαίρεση: η οικογενειακή περιουσία (αυτή που κληρονομεί ο αποθανών από τους γονείς του) μπορεί να επιστρέψει στα αδέλφια , ακόμη και αν υπάρχει επιζών σύζυγος.
Ναι, το ξέρουμε, είναι περίεργο. Και όχι, δεν είσαι εσύ που έχεις παραισθήσεις.
Αν ο αποθανών δεν έχει παιδιά , γονείς , αδέρφια , ανιψιούς ή ανιψιές , τότε ναι, ο/η σύζυγος κληρονομεί τα πάντα .
Και είναι σπάνιο, αλλά συμβαίνει.
Δεν χρειάζεται να ψάξετε περισσότερο: σε αυτήν την περίπτωση, γίνεστε ο μοναδικός νόμιμος κληρονόμος.
Εντάξει, καταλαβαίνετε: χωρίς γαμήλιο συμβόλαιο, οι κανόνες έχουν τεθεί, αλλά δεν είναι πάντα πολύ πλεονεκτικοί. Αν θέλετε λίγο περισσότερο έλεγχο σε ό,τι συμβαίνει μετά από εσάς, μια διαθήκη είναι ο σύμμαχός σας .
Συχνά πιστεύεται ότι οι διαθήκες είναι για ηλικιωμένους, για όσους έχουν μια βιβλιοθήκη γεμάτη σκονισμένα βιβλία και μια γάτα ονόματι Μορίς.
Αλλά καθόλου! Αν θέλετε ο/η σύζυγός σας να έχει λίγο περισσότερο από το ελάχιστο που προβλέπεται από τον νόμο, μπορείτε να το αναφέρετε σε μια διαθήκη. Για παράδειγμα, μπορείτε να του/της δώσετε το διαθέσιμο μερίδιο, δηλαδή το μερίδιο της περιουσίας σας που μπορείτε να διαθέσετε ελεύθερα (χωρίς να βλάψετε τα παιδιά σας). Είναι λίγο σαν να επιλέγετε ένα νυφικό πριγκίπισσας : μπορείτε να το προσαρμόσετε στο γούστο σας, τηρώντας παράλληλα ορισμένα όρια.
Παρουσία παιδιών, η ποσόστωση αυτή είναι:
1/2 αν έχετε παιδί
1/3 εάν έχετε δύο παιδιά
1/4 εάν έχετε τρία ή περισσότερα παιδιά
Δεν είναι πολλά, αλλά είναι κάτι σημαντικό. Και αποφεύγει πολλές διαφωνίες.
Κανείς δεν θέλει ο θάνατός του να πυροδοτήσει πόλεμο χαρακωμάτων μεταξύ του/της συζύγου του και των παιδιών ή των θετών παιδιών του. Βγάζοντας τα πράγματα στο φως, περιορίζετε τις δυσάρεστες εκπλήξεις.
Και μετά, μεταξύ μας, δεν είναι και πολύ περίπλοκο: μια ολογραφική διαθήκη (γραμμένη από το χέρι σας) είναι συχνά αρκετή. Δεν χρειάζεται συμβολαιογράφος, περγαμηνή ή υπογραφή με χρυσά γράμματα.
Επιστρέφουμε στο σημείο εκκίνησής μας: το γαμήλιο συμβόλαιο. Αυτό το μικρό κομμάτι χαρτί που τόσα πολλά ζευγάρια αγνοούν, όπως ακριβώς και το νυφικό σε σχήμα γοργόνας που μερικές φορές επιλέγουν χωρίς να σκέφτονται τι θα ακολουθήσει, μπορεί στην πραγματικότητα να αλλάξει τα δεδομένα σε περίπτωση θανάτου.
Με ένα γαμήλιο συμβόλαιο, μπορείτε να επιλέξετε ένα άλλο γαμήλιο καθεστώς, όπως:
Διαχωρισμός περιουσιακών στοιχείων : ο καθένας κρατάει ό,τι του ανήκει. Πολύ χρήσιμο για επιχειρηματίες ή για όσους θέλουν να αποφύγουν τη σύγχυση των περιουσιακών στοιχείων.
Παγκόσμια κοινότητα : Όλη η περιουσία ανήκει και στους δύο συζύγους, συμπεριλαμβανομένης της προγαμιαίας περιουσίας. Αυτό είναι ιδανικό για την προστασία του επιζώντος συζύγου.
Στην τελευταία περίπτωση, αν προσθέσετε μια πλήρη ρήτρα επιζώντος , τότε ναι, ο επιζών σύζυγος παίρνει τα πάντα . Τα παιδιά κληρονομούν μόνο μετά τον θάνατό του.
Αλλά προσοχή: δεν αρέσει πάντα στα παιδιά, ειδικά όταν πρέπει να περιμένουν πολύ καιρό...
Είναι λίγο σκληρό έτσι, αλλά όχι εντελώς ψευδές. Ελλείψει οποιασδήποτε διάταξης (ούτε σύμβασης ούτε διαθήκης), αφήνεις τον νόμο να αποφασίσει για εσένα, σαν να επιλέγεις ένα κοντό νυφικό χωρίς να σκέφτεσαι πραγματικά τι θα σου ταίριαζε καλύτερα. Και ο νόμος δεν είναι πάντα ο καλύτερος σύμβουλος, ειδικά αν η κατάστασή σου είναι καθόλου περίπλοκη.
Όχι, λοιπόν, δεν είναι ρώσικη ρουλέτα με την αυστηρή έννοια (δεν υπάρχει κίνδυνος να χάσετε τα πάντα), αλλά υπάρχει σαφώς έλλειψη εξατομίκευσης .
Επειδή, λοιπόν, η κληρονομιά είναι καλή... αλλά η πληρωμή φόρου κληρονομιάς είναι αμέσως λιγότερο διασκεδαστική.
Καλά νέα: μεταξύ των συζύγων, δεν υπάρχει φόρος κληρονομιάς . Μηδέν. Χωρίς φόρο.
Ακόμα κι αν κληρονομήσετε ένα σπίτι αξίας 800.000 ευρώ, δεν θα πληρώσετε ούτε σεντ στην εφορία. Δόξα τω Θεώ που υπάρχει ο νόμος!
Από την άλλη πλευρά, αν δεν είστε παντρεμένοι (συζείτε ή έχετε σύμφωνο συμβίωσης), τότε... ετοιμάστε το βιβλιάριο επιταγών σας. Ο φόρος κληρονομιάς μπορεί να φτάσει έως και το 60% για τους συντρόφους που συζούν. Αρκεί να πούμε ότι είναι καλύτερο να κάνετε προγραμματισμό εκ των προτέρων. Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα μπορείτε να βρείτε εδώ .
Για να απαντήσω στην ερώτηση απλά: όλα εξαρτώνται από την οικογενειακή κατάσταση .
Χωρίς γαμήλιο συμβόλαιο, ισχύει το νομικό καθεστώς (κοινωνία που περιορίζεται σε αποκτήματα).
Και μετά θάνατον, ο επιζών σύζυγος δεν κληρονομεί ποτέ τα πάντα , εκτός αν δεν υπάρχουν πραγματικά άλλοι κληρονόμοι .
Αν υπάρχουν παιδιά, τα μοιράζεται μαζί τους.
Εάν δεν υπάρχουν παιδιά, τα μοιράζεται με τους γονείς ή τα αδέλφια του αποθανόντος.
Αν δεν υπάρχει κανείς: μπίνγκο, κληρονομεί τα πάντα.
Σε κάθε περίπτωση, σας συνιστούμε να συζητήσετε το θέμα . Μια γρήγορη συνάντηση με έναν συμβολαιογράφο, μια απλή διαθήκη ή ακόμα και ένα κατάλληλο γαμήλιο συμβόλαιο μπορούν να γλιτώσουν πολλά προβλήματα για όσους παραμείνουν.
Και, το να μιλάς για κληρονομιά δεν είναι ταμπού. Είναι απλώς ένας τρόπος να πεις «Σε σκέφτομαι, ακόμα και μετά από μένα». Και αυτό είναι ακόμα κομψό, σωστά;